Τι σηματοδοτεί η εναρμόνιση με την Ε.Ε. στην αναγνώριση της οδοντιατρικής ειδικότητας της Χειρουργικής Στόματος

Η Χειρουργική Στόματος αποτελεί την αμιγώς χειρουργική ειδικότητα της Οδοντιατρικής Επιστήμης. Ο κ. Πέτρος Σπίνος, Πρόεδρος της Ελληνικής Οδοντιατρικής Εταιρείας Χειρουργικής Στόματος εξηγεί στο «Οδοντιατρικό Βήμα» τις αλλαγές που φέρνει η πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση, τις προοπτικές που ανοίγονται για την Οδοντιατρική Επιστήμη στην Ελλάδα, το φάσμα της ειδικότητας και τους στόχους της Εταιρείας για τα επόμενα χρόνια.

Ποια η σημασία της τελευταίας νομοθετικής ρύθμισης για την οδοντιατρική ειδικότητα της Χειρουργικής Στόματος;

Η τελευταία νομοθετική ρύθμιση έχει ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα μας, καθώς εναρμονίζει τον ελληνικό τίτλο της ειδικότητας με τους αντίστοιχους των υπολοίπων κρατών μελών της Ε.Ε. Η οδοντιατρική ειδικότητα της Χειρουργικής Στόματος, σύμφωνα με ευρωπαϊκά πρότυπα και την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2005/36/ΕΚ προϋποθέτει τη λήψη του πτυχίου της οδοντιατρικής και επιπλέον τρία πλήρη έτη μετεκπαίδευσης-ειδίκευσης σε πανεπιστημιακό κέντρο ή άλλο κέντρο περιθάλψεως εγκεκριμένο για το σκοπό αυτό, όπως ακριβώς ισχύει εδώ και δεκαετίες στη χώρα μας και για την ειδικότητα της Ορθοδοντικής. Σε αρκετά ευρωπαϊκά κράτη, η ειδικότητα ήταν θεσμοθετημένη ήδη από τη δεκαετία του ’80 με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες 78/686/ΕΟΚ και 78/687/ΕΟΚ, ενώ σήμερα είναι θεσμοθετημένη στην πλειοψηφία των ευρωπαϊκών κρατών (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Αγγλία, Ιρλανδία, Κύπρος, κ.α.)

Παρόλη, λοιπόν, την θεσμοθέτηση της ειδικότητας στη χώρα μας το 2019, το ζήτημα της εναρμόνισης με την ευρωπαϊκή νομοθεσία έμενε ακόμα να διευθετηθεί. Όπως γνωρίζετε, Έλληνες συνάδελφοι οι οποίοι είχαν αποκτήσει την ειδικότητα σε άλλα κράτη της Ε.Ε. δεν μπορούσαν να αναγνωρίσουν τον τίτλο τους στη χώρα μας για αρκετές δεκαετίες. Ενώ παράλληλα, συνάδελφοι οι οποίοι είχαν μετεκπαιδευτεί στις Ελληνικές Οδοντιατρικές Σχολές, ενώ αναγνωρίζονταν ως ειδικοί Χειρουργοί Στόματος στην Ευρώπη, δεν μπορούσαν να έχουν τον τίτλο στην Ελλάδα. Καταλαβαίνετε ότι αυτό αποτελούσε και έναν παράγοντα «brain drain», αλλά και δυσμενή συνθήκη επαναπατρισμού εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού στη χώρα μας.

Πως μπορεί κάποιος Έλληνας οδοντίατρος να αποκτήσει την ειδικότητα της Χειρουργικής Στόματος;

Όπως ανέφερα και πριν, στη χώρα μας εδώ και δεκαετίες λειτουργούν τριετή μεταπτυχιακά προγράμματα ειδίκευσης στο αντικείμενο, στις δύο Οδοντιατρικές Σχολές ΕΚΠΑ και ΑΠΘ, τα οποία με τη θεσμοθέτηση της ειδικότητας το 2019 αναγνωριστήκαν ως επίσημα εκπαιδευτικά κέντρα. Μετά την ολοκλήρωση της μετεκπαίδευσης στα προγράμματα αυτά, οι απόφοιτοι πρέπει να δώσουν τις προβλεπόμενες εξετάσεις για τη λήψη του τίτλου σε Εξεταστική Επιτροπή του Υπουργείου Υγείας, όπως ακριβώς συμβαίνει και με την Ορθοδοντική. Επιπλέον, υπάρχουν αρκετά προγράμματα ειδίκευσης στο εξωτερικό (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Αγγλία, Ισπανία κ.α.), μετά την ολοκλήρωση των οποίων οι συνάδελφοι που ειδικεύτηκαν σε αυτά – και μετά πλέον και την πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση – μπορούν να αιτηθούν στη χώρα μας είτε την αυτόματη αναγνώριση του τίτλου τους είτε τη λήψη του τίτλου κατόπιν εξετάσεων κατά περίπτωση.

Τι περιλαμβάνει το αντικείμενο της Χειρουργικής Στόματος;

Νομίζω ότι αυτό σε γενικές γραμμές το γνωρίζουν όλοι οι συνάδελφοι οδοντίατροι καθώς η χειρουργική του στόματος αποτελεί παραδοσιακά αναπόσπαστο κομμάτι της Οδοντιατρικής Επιστήμης. Επιχειρώντας να δώσουμε έναν συνοπτικό ορισμό, θα λέγαμε ότι η χειρουργική στόματος περιλαμβάνει τη μελέτη των εγχειρητικών τεχνικών και της χειρουργικής παθολογίας των νοσημάτων που αντιμετωπίζονται με χειρουργική επέμβαση στα θεσμικά πλαίσια άσκησης του οδοντιατρικού επαγγέλματος.

Περιλαμβάνει δηλαδή τη χειρουργική των νοσημάτων με τα οποία ασχολείται το οδοντιατρικό επάγγελμα, όπως τη χειρουργική των εγκλείστων δοντιών, τις οδοντοφατνιακές χειρουργικές επεμβάσεις υποβοήθησης της ορθοδοντικής θεραπείας, τις επεμβάσεις περιακρορριζικής χειρουργικής – ακρορριζεκτομής, τις επεμβάσεις προπροσθετικής χειρουργικής του στόματος, τη διαγνωστική βιοψία και την αντιμετώπιση των εντοπισμένων κυστικών ή καλοήθων βλαβών ή οδοντογενών λοιμώξεων του στόματος, την αντιμετώπιση του οδοντοφατνιακού τραύματος, τη χειρουργική των οδοντικών εμφυτευμάτων και των τεχνικών οστικής αναγέννησης του φατνιακού οστού κ.α.

Στο σημείο θα ήθελα να ρωτήσω έναν προβληματισμό που ίσως απασχολεί ορισμένους συναδέλφους. Θα μπορούσε η θεσμοθέτηση της ειδικότητας να οδηγήσει σε άμεση ή έμμεση απαγόρευση της άσκησης των αντικειμένων αυτών από τον μη ειδικευμένο οδοντίατρο;

Κατηγορηματικά «όχι». Το ζήτημα αυτό εξάλλου προβλέπεται ρητά τόσο από την ελληνική όσο και από την ευρωπαϊκή νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία τα κράτη μέλη της Ε.Ε. δεν επιτρέπεται να θέσουν τέτοιους περιορισμούς στην άσκηση του οδοντιατρικού επαγγέλματος, καθώς αυτό θα αντιβαίνει στις αρχές της επαγγελματικής ελευθερίας. Θα σας πω μάλιστα τι αναφέρει χαρακτηριστικά η σχετική γνωμοδότηση του Νομικού Συμβούλιου του Κράτους της Ελλάδος, ήδη από το 1991, περίοδο που θεσμοθετήθηκε η ειδικότητα της Ορθοδοντικής στη χώρα μας και ανέκυψε ο ίδιος προβληματισμός. Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση καθώς οι οδοντίατροι εκπαιδεύονται σε όλα τα πεδία της οδοντιατρικής και έχουν άδεια να ασκούν το πλήρες φάσμα της, δεν μπορεί να τους απαγορευθεί να ασκούν τα αντικείμενα που εμπίπτουν σε ειδικότητες της οδοντιατρικής. Συνεχίζοντας η γνωμοδότηση αναφέρει ότι ο μη ειδικευμένος οδοντίατρος μπορεί να ασκεί δραστηριότητα στα πεδία της Ορθοδοντικής και της Χειρουργικής Στόματος, και ότι η παρουσία ειδικευμένων οδοντιάτρων δεν απαγορεύει την ανάληψη δραστηριοτήτων από τον μη ειδικευμένο οδοντίατρο στον τομέα δραστηριοτήτων του ειδικευμένου οδοντιάτρου.

Πέρα όμως από τη νομική υπόσταση του ζητήματος, θα ήθελα να τονίσω ότι ο αγώνας που έγινε τα προηγούμενα έτη για τη θεσμοθέτηση της οδοντιατρικής ειδικότητας της Χειρουργικής Στόματος, σε καμία περίπτωση δεν έγινε από κανέναν με κίνητρο να περιορίσει την άσκηση του αντικειμένου αποκλειστικά από μια συντεχνιακή ομάδα συναδέλφων. Εξάλλου, κάτι τέτοιο και στην πράξη θα ήταν ανέφικτο, καθώς όπως ήδη ανέφερα η άσκηση της Χειρουργικής Στόματος είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την καθ’ ημέρα οδοντιατρική πράξη του συνόλου των οδοντιάτρων. Αντίθετα, θα έλεγα ότι η θεσμοθέτηση της ειδικότητας κατοχυρώνει ισχυρά και χωρίς γκρίζες ζώνες το αντικείμενο της Χειρουργικής Στόματος στο οδοντιατρικό επάγγελμα προς όφελος όλων των συναδέλφων, αναβαθμίζοντας ταυτόχρονα το πτυχίο της Οδοντιατρικής και προάγοντας το ρόλο του Οδοντιάτρου, γενικού και ειδικού.

Τέλος, θα ήθελα να ρωτήσω ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι της Ελληνικής Οδοντιατρικής Εταιρείας Χειρουργικής Στόματος;

Στο σημείο αυτό, και σε συνέχεια όσων σας ανάφερα στην προηγούμενη ερώτηση που μου κάνατε, θα σας πω ότι πρωτεύων καταστατικός σκοπός της Εταιρείας είναι «η ανύψωση, διάδοση, προαγωγή και προάσπιση της Χειρουργικής Στόματος στην Ελλάδα ως αναπόσπαστο κομμάτι της Οδοντιατρικής Επιστήμης». Με γνώμονα αυτό, η Εταιρεία θα συνεχίσει τη διοργάνωση επιστημονικών ημερίδων σε συνεργασία με τους Οδοντιατρικούς Συλλόγους της χώρας, όπως ήδη κάνει τα τελευταία χρόνια, για την προαγωγή της εκπαίδευσης των συναδέλφων οδοντιάτρων στο αντικείμενο.

Η πιστοποίηση υψηλού επιπέδου επαγγελματικής επιμόρφωσης από τον ΙΕΘΕ, η διοργάνωση μοριοδοτούμενων εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, μαθημάτων, συνόδων, ημερίδων, η δημιουργία επιστημονικού περιοδικού και η διοργάνωση επιστημονικών βραδινών για τα μέλη μας είναι μερικές από τις δράσεις που προωθούμε άμεσα. Επιπλέον, στα σχέδια της Εταιρείας είναι η διοργάνωση ενός συνεδρίου εθνικής εμβέλειας για τη Χειρουργική Στόματος, με τη συμμετοχή καταξιωμένων στο χώρο ομιλητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με την πεποίθηση ότι το συνέδριο θα γίνει θεσμός στα επόμενα χρόνια